In Nederland wordt een graduatiesysteem gehanteerd bestaande uit de lagere kyu-graden, lopend van 6e tot en met 1e kyu, gevolgd door de hogere dan-graden, van 1e dan tot en met 10e dan. Hogere dangraden, zoals 11e en 12e dan, worden als eerbewijs toegekend. De graad van de judoka wordt getoond door de kleur van de band.

Bij judo geeft de kleur van de band het niveau van de drager aan. Een beginner heeft een witte band, waarna geel, oranje, groen, blauw, bruin (de kyu-graden, die van hoog naar laag genummerd zijn − een hoge graad heeft een laag nummer), zwart rood-wit rood en de dikke witte band (de dangraden) volgen. De wachttijd tussen kyugraden bedraagt minimaal zes maanden. Hoe hoger de dangraad, hoe langer de wachttijd.

Voor kinderen en jonge judoka’s tot 12 jaar gelden dezelfde regels, behalve voor de zwarte band en hoger. Om te beginnen zijn er zes ‘basis’-graden in judo, beginnend met de zesde kyu. Zesde kyu judoka’s dragen een witte band, gevolgd door een gele band voor de vijfde kyu. Iemand met een vierde kyu draagt een oranje band. Derde kyu judoka’s een groene band, tweede kyu judoka’s een blauwe band en eerste kyu judoka’s dragen een bruine band. Op elke band van een bepaalde kyu-graad kunnen ook slippen zitten, en wel in de kleur van een hogere kyu-graad. Deze kunnen worden verdiend als de judoka nog niet goed genoeg is voor de volgende band, maar al wel een bepaalde hoeveelheid kennis heeft.

Vanaf de zwarte band wordt er niet meer met slippen gewerkt. De zwarte band en hoger kan pas behaald worden wanneer de judoka 16 jaar of ouder is. Tussen de meestergraden (zwarte banden; dangraden) is het onderscheid te zien aan witte of gele streepjes dwars op het uiteinde van de zwarte band. Een hogere dan graadhouder is niet verplicht die streepjes op zijn band te dragen; een vijfde dan mag een ‘kale’ zwarte band dragen.
Alle judoka’s moeten lid zijn van een nationale judovereniging en een judopaspoort voor wedstrijden en examens bezitten. Voor Nederland is deze nationale judovereniging de Judo Bond Nederland.

• NB 1: Het systeem van gekleurde banden en slippen is een westers systeem. In Japan heeft men de indeling: wit (6e t/m 4e kyu) – bruin (3e tot 1e kyu) – zwart.
• NB 2: Een judoka moet voor zijn zwarte band een examen afleggen. Alle kandidaten moeten hun vaardigheden bewijzen. Het danexamen bestaat uit een kata en het zogenaamde vrije deel. In principe moet iedere judoka het betreffende kata laten zien, ook omdat de kandidaat daarmee aantoont echt over de nodige judokennis te beschikken. Vroeger kregen judoka’s die geen wedstrijden hadden gedaan, een zwarte band met een witte streep in de lengte (de joshi obi) in plaats van een geheel zwarte band. Daar vrouwen in die tijd geen wedstrijden mochten spelen, werd deze band al snel een ‘vrouwenband’ genoemd.

De kyu-examens worden afgenomen door de judoclubs. Examens voor 1e t/m 3e dan worden afgenomen door regionale examencommissies. Alleen 4e en 5e dan-examens worden afgenomen door landelijke examencommissies. De kandidaten voor 4e of 5e dan worden beoordeeld door de meesters die een 6e of hogere dangraad hebben. Dangraden boven 6e dan worden meer op grond van verdiensten voor de judosport dan voor exceptionele bekwaamheid in het uitvoeren ervan toegekend. Bij de 6e, 7e en 8e dan is er een afwisselend rood-witte band, bij de 9e en 10e dan een rode band. De behaalde banden worden in een judopaspoort afgetekend.

Tot nu toe is de 10e dan toegekend aan slechts 19 judoka’s in de hele wereld. De meeste houders van de 10e dan zijn Japanners. Slechts twee Nederlandse, Anton Geesink en Jaap Nauwelaerts de Agé, en twee Britse judoka’s, Charles Palmer en George Kerr, zijn in het bezit van deze dangraad. Op 8 januari 2006 werden drie nieuwe 10e dangraden uitgereikt door de Kodokan; dit was voor het eerst in 22 jaar. Jigoro Kano verkreeg na zijn dood de 11e dan, een brede witte band. De filosofie van Jigoro Kano gaat echter uit van doorlopende verbetering, en er is daarom geen enkele beperking om inderdaad een 11e, 12e of hogere dangraad te behalen. Toch is de 11e dan een soort psychologische grens, en uit eerbied voor Kano sensei zal daarom waarschijnlijk nooit iemand daadwerkelijk de 11e dan toegekend krijgen.

Bron: Wikipedia